Obserwując zmiany w branży OZE można zauważyć stale rosnące zapotrzebowanie na specjalistów zajmujących się instalacją pomp ciepła oraz modułów fotowoltaicznych. Bez wątpienia przyczynia się do tego ogromna popularność tych ekologicznych, a zarazem energooszczędnych rozwiązań. Jakie uprawnienia musi posiadać instalator zajmujący się montażem pomp ciepła?
Odnawialne źródła ciepła stają się popularniejsze, dlatego też coraz częściej instalatorzy zadają sobie pytanie jakie uprawnienia do montażu pomp ciepła są konieczne, aby wykonywać ten zawód. Czy doświadczenie i umiejętności instalatora sanitarnego wystarczą, aby móc zajmować się tego typu działalnością? Przy jakich czynnościach wymagane jest posiadanie stosownego certyfikatu i dlaczego? Tego właśnie dowiesz się z poniższego artykułu.
Pompy ciepła hermetyczne i niehermetyczne - kto może je montować?
Na początek, warto zaznaczyć, że konieczność posiadania uprawnień na pompy ciepła zależna jest od rodzaju wybranego urządzenia. Podczas montażu urządzeń hermetycznych, czyli monoblokowych pomp ciepła nie ma potrzeby ingerowania w układ chłodniczy, bowiem wszystkie komponenty znajdują się w jednej jednostce. W takiej sytuacji instalator wykonuje podłączenie tylko po stronie wodnej, dlatego też nie musi on posiadać dodatkowych uprawnień. Hermetycznie zamknięty układ chłodniczy zapewnia szczelność i eliminuje ryzyko ewentualnych wycieków.
Nieco inaczej wygląda montaż pomp ciepła typu split - są to urządzenia niehermetyczne składające się z dwóch oddzielnych jednostek. Brak hermetycznego zamknięcia powoduje, że istnieje pewne ryzyko popełnienia błędów instalacyjnych skutkujących nieprawidłowym funkcjonowaniem pompy, całkowitą awarią, czy wyciekiem gazów. Dlatego też, do podłączenia niehermetycznych jednostek, prawidłowe wykonanie części instalacji chłodniczej musi być wykonane przez specjalistę, który posiada wymagane uprawnienia do montażu pomp ciepła, zwane uprawnieniami chłodniczymi lub f-gazowymi.
Jakie uprawnienia są potrzebne do montażu pomp ciepła?
Dosyć często wśród potencjalnych klientów można spotkać się ze złą opinią na temat pomp ciepła, jeszcze zanim na dobre zainteresują się ofertą. Dlaczego tak się dzieje? Otóż najczęściej bazują oni na doświadczeniach znajomych, rodziny czy sąsiada, u których urządzenie okazało się niewydajne, albo szybko uległo awarii. Taka sytuacja zwykle nie wynika z wad urządzenia, a złego doboru specyfikacji produktu i niepoprawnego montażu. Przy takiej inwestycji wiedza o tym, jak dobrać odpowiednią moc pompy ciepła oraz poprawna instalacja jest kluczowa.
Pompy ciepła stanowią grupę specyficznych urządzeń, do których montażu nie wystarczy przejrzenie instrukcji czy kilku filmów instruktażowych. Dlatego właśnie nawet bardzo dobry hydraulik nie może mieć pewności, że jest w stanie poprawnie dokonać montażu. W niektórych przypadkach instalacja pompy ciepła podlega przepisom prawnym, dlatego obecnie, większość inwestorów w wymaganiach przetargowych umieszcza zapis o konieczności posiadania przez instalatora konkretnych certyfikatów.
Instalator zajmujący się montażem pomp ciepła może wykazywać dwa rodzaje nieobowiązkowych certyfikatów. Do uzyskaniu obu konieczne jest posiadanie odpowiedniego przygotowania lub doświadczenia zawodowego. Ponadto, w niektórych przypadkach instalatorzy muszą wykazać uprawnienia f-gazowe, których posiadanie jest już regulowane prawnie.
Europejski certyfikat dla instalatora pomp ciepła
Europejski System Szkoleń i Certyfikacji Instalatorów Pomp Ciepła (EUCERT) to program, dzięki któremu instalatorzy mogą ukończyć odpowiednie szkolenie i zdać oficjalny egzamin na poziomie europejskim. Z certyfikatem EUCERT instalator może wykonywać swoją pracę we wszystkich krajach Europy. Aby go zdobyć, uczestnicy muszą przedstawić swoje doświadczenie zawodowe, odbyć 40 godzin szkolenia składającego się z części teoretycznej i praktycznej oraz zdać egzamin.
W Polsce tego typu szkolenia prowadzi Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła. Warto jednak zaznaczyć, że ze względu na ciągłe zmiany w branży odnawialnych źródeł energii, certyfikat jest ważny trzy lata.
Certyfikowany instalator OZE
Możliwość zdobycia certyfikatu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe do montażu pomp ciepła i innych urządzeń określona jest w polskim prawie, a dokładnie w Ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Według zapisów, instalator starający się o oficjalne uprawnienia do montażu pomp ciepła musi posiadać udokumentowane doświadczenie zawodowe lub odpowiednie wykształcenie. Ponadto, konieczne jest odbycie podstawowego szkolenia i zdanie egzaminu końcowego.
Szkolenie podstawowe należy odbyć u organizatora akredytowanego przez Urząd Dozoru Technicznego. Warto również wiedzieć o tym, że do egzaminu można przystąpić w ciągu roku od ukończenia szkolenia. Certyfikat instalatora OZE ważny jest przez pięć lat, zaś nazwisko jego posiadacza można znaleźć w oficjalnym rejestrze instalatorów OZE.
Certyfikat f-gazowy
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, w przypadku niektórych instalacji pomp ciepła bazujących na czynniku roboczym z grupy HFC konieczne jest posiadanie certyfikatu f-gazowego. Zatem rozporządzenie f-gazowe dotyczy pomp ciepła zawierających fluorowane gazy cieplarniane w ilości pięciu lub więcej ton CO2 oraz pomp ciepła zamkniętych hermetycznie. Za brak odpowiedniego certyfikatu podczas instalacji tego typu urządzeń grożą wysokie kary administracyjne nakładane na zleceniodawcę oraz wykonawcę. Spis firm montujących pompy ciepła, które posiadają uprawnienia f-gazowe można znaleźć w Rejestrze Przedsiębiorców.
Na co pozwalają poszczególne kategorie certyfikatu f-gazowego?
Certyfikat f-gazowy wydawany jest w czterech kategoriach określających zakres uprawnień jego posiadacza. Pierwsza kategoria uprawnia instalatora zarówno do wykonywania kontroli szczelności instalacji jak i realizowania prac na układzie chłodniczym pompy ciepła (odzysk czynnika chłodniczego, konserwacja i serwis, instalowanie). Kategoria druga zawiera pewne ograniczenia, bowiem posiadający ją instalator może dokonać kontroli szczelności, ale nie może wykonywać wszystkich prac w układzie chłodniczym. W przypadku odzysku czynnika chłodniczego prace mogą być realizowane tylko do 3/6 kg czynnika roboczego. Konserwacja i serwis oraz instalacja nie wchodzą w zakres uprawnień drugiej kategorii.
Kategoria trzecia, podobnie jak druga, uprawnia instalatora do odzysku czynnika roboczego do 3/6 kg, ale nie pozwala na wykonywanie kontroli szczelności instalacji. Instalacja oraz konserwacja i serwis również nie wchodzą w zakres uprawnień. Ostatnia, czwarta kategoria umożliwia instalatorowi dokonywanie tylko i wyłącznie kontroli szczelności.
Jak zdobyć uprawnienia?
Ogólnie rzecz biorąc, wszelkie uprawnienia do montażu pompy ciepła można zdobyć wykazując odpowiednie wykształcenie oraz biorąc udział w szkoleniu, które składa się z części teoretycznej oraz praktycznej. Wiedza i zdobyte umiejętności pozwalają uczestnikom kursów pozytywnie zdać egzamin teoretyczno-praktyczny i uzyskać oficjalny certyfikat. Uprawnienia wydawane są przez Urząd Dozoru Technicznego, a czas ważności certyfikatu zależny jest od przepisów i norm obowiązujących w danym okresie.
Wszystkich specjalistów zajmujących się montażem pomp ciepła zachęcamy do zarejestrowania się na naszej stronie internetowej i skorzystania z oferty dla profesjonalistów.