Nowelizacja dyrektywy EPBD: zmiany dla branży grzewczej

12 marca w Parlamencie Europejskim została przegłosowana nowelizacja dyrektywy w sprawie energetyki budynków (EPBD). Wraz z wejściem w życie dyrektywy EPBD, warto przyjrzeć się z bliska nowym zasadom i ustaleniom dotyczącym branży instalacyjnej i grzewczej. Sprawdź, jakie zmiany na rynku kotłów gazowych spowoduje nowe prawo.

EPBD - o czym jest dyrektywa?

EPBD to część pakietu Fit for 55, która obejmuje działania mające na celu minimalizację poziomu zużywania energii w sektorze budowlanym oraz promowanie odnawialnych, ekologicznych źródeł energii dla domów. W znowelizowanej dyrektywie budynkowej EPBD, którą Parlament Europejski przyjął 12 marca 2024 r. znalazły się zapisy o redukcji emisji CO2 o nawet 60% do 2030 r., a w 2050 r. celem jest osiągnięcie pełnej neutralności klimatycznej. Dyrektywa EPBD omawia także znaczenie bezemisyjności domów oraz odnawialnych źródeł energii. Głównym tematem dyrektywy jest więc poprawa efektywności energetycznej budynków oraz stopniowe zmniejszanie zużycie prądu, gazu, biomasy i innych nośników energii.

Ważne terminy i założenia z dyrektywy EPBD

Wśród głównych ustaleń z przegłosowanej 12 marca dyrektywy EPBD znalazły się istotne dla branży instalacyjnej i grzewczej zapisy. Poznaj kalendarium planowanych transformacji:

do końca 2024 r. - Komisja Europejska wyda dokładne wytyczne i precyzyjną definicję “kotłów zasilanych paliwami kopalnymi” oraz tego, co się pod nią kryje. Prawdopodobnie pojawią się też wtedy zalecenia minimalnego udziału biokomponentów, które umożliwiłyby na wyłączenie urządzenia grzewczego z kategorii “kotłów na paliwa kopalne”
2025 r. - wstrzymanie dofinansowań na wymianę źródeł ciepła na kotły zasilane paliwami kopalnymi. Uwaga! W programach dofinansowań, np. Czyste Powietrze, nadal będzie możliwe uzyskanie wsparcia dla systemów hybrydowych z zastosowaniem odnawialnych źródeł energii (OZE).
2029 r. - do tego czasu, kotły gazowe mogą być montowane na dotychczasowych zasadach. Po 2030 r. w nowych budynkach i po termomodernizacji, kotły gazowe będą mogły być instalowane w systemie hybrydowym, w kombinacji z OZE ( np. pompa ciepła, kolektory słoneczne, fotowoltaika itd.)
31 grudnia 2029 r. - wejdzie obowiązek instalacji urządzeń wykorzystujących energię słoneczną.
1 stycznia 2030 r. - wszystkie nowe budynki muszą mieć status bezemisyjnych (ZEB). Dodatkowo, po 2030 roku nadal będzie możliwa wymiana i naprawa urządzeń w budynkach, które nie zostały poddane głębokiej termomodernizacji. W takich budynkach nie będzie też nakazu demontażu działającego kotła gazowego.
2040 r. - do tego czasu kotły na paliwa stałe (np. węgiel, gaz) powinny być zlikwidowane. Dotychczasowy zapis jest jednak nieprecyzyjny, a data nie jest wiążąca, więc Komisja Europejska musi przygotować odpowiednie wytyczne dla państw członkowskich, by mogły poprawnie zinterpretować i wdrożyć do prawa krajowego nowe, unijne przepisy.
2050 r. - do tego czasu wszystkie budynki powinny stać się zeroemisyjne (ZEB).

Regulacje dotyczące kotłów na gaz

Dyrektywa EPBD nie zakazuje montażu i eksploatacji kotłów gazowych

Unia Europejska, w podejmowaniu decyzji w sprawie dyrektywy EPBD kierowała się podejściem opartym na neutralności technologicznej. Dzięki temu, nie likwiduje żadnej z dostępnych na rynku technologii grzewczych i pozwala państwom członkowskim na dobór odpowiadających obywatelom rozwiązań. Wszystko wskazuje na to, że całkowitego zakazu stosowania kotłów gazowych w domach póki co nie będzie. Od 2030 r. wszystkie nowo wznoszone budynki mają być zeroemisyjne, co oznacza, że będą zobowiązane do instalacji kotłów zasilanych odnawialnymi paliwami, takimi jak biometan czy biopropan. Zgodnie z nową dyrektywą, systemy hybrydowe, które łączą kotły gazowe z innymi źródłami energii odnawialnej, również będą nadal dopuszczane do instalacji.

System hybrydowy - połączenie kotła gazowego z OZE

Zgodnie z dyrektywą EPBD w budynkach bezemisyjnych, czyli nowych i poddawanych modernizacji po 2030 roku, nie będzie dozwolone stosowanie samodzielnych kotłów, które korzystają wyłącznie z paliw kopalnych, tj, węgiel, gaz ziemny i LPG pochodzenia kopalnego. W takich budynkach będą mogły być jednak montowane systemy hybrydowe, które łączą kotły gazowe z innymi źródłami energii odnawialnej (takimi jak kolektory słoneczne czy pompy ciepła). Choć od 2025 r. nie będzie możliwości otrzymania dofinansowania na wymianę dotychczasowego źródła ciepła na kocioł na paliwo stałe (np. gaz), dyrektywa EPBD zakłada możliwość otrzymania wsparcia finansowego w przypadku kotłów stanowiących część hybrydowych systemów grzewczych.

Kotły na paliwa odnawialne (biogaz)

W przypadku istniejących budynków, użytkownicy kotłów nie będą zobowiązani do wymiany instalacji grzewczej, o ile umożliwia ona wykorzystanie domieszki biokomponentów, takich jak biometan czy biopropan. Zgodnie z dyrektywą EPBD, będą one traktowane równorzędnie z innymi urządzeniami grzewczymi zasilanymi paliwami odnawialnymi, takimi jak pompy ciepła. Proces certyfikacji i monitorowania wykorzystania biogazu zostanie określony przez polskiego ustawodawcę, a krajowe prawo będzie miało na celu zaimplementować prawo unijne do krajowego porządku prawnego.

Nowelizacja dyrektywy EPBD, wbrew chaotycznym doniesieniom medialnym, nie powoduje drastycznych zmian na rynku kotłów gazowych, które wcale nie zostały zakazane. Te urządzenia nadal będą pełniły określoną rolę jako wsparcie systemu hybrydowego w długoterminowej strategii przechodzenia na zieloną energię.