Instalacja pompy ciepła - przepisy prawne i montaż

Instalacja pompy ciepła i formalności prawne

Zasada działania pompy ciepła, jej budowa i miejsce instalacji wyznaczają możliwości montażu pomp. Każde tego typu urządzenie składa się z dolnego źródła, przez które pobierana jest energia, pompy, oraz górnego źródła, na przykład instalacji grzewczej, do której trafia pozyskane ciepło. Instalację pompy ciepła można zaplanować już na etapie budowy obiektu oraz w budynku już użytkowanym. Co więcej pompę ciepła można podłączyć do innych instalacji, chociażby do bardzo opłacalnej instalacji fotowoltaicznej.

Sposób podłączenia pompy ciepła i miejsce montaży warunkuje rodzaj urządzenia i jego specyfika. Pompa gruntowa wymaga dość dużej powierzchni działki lub głębokich odwiertów. Pompa wodna wymaga dostępu do wody płynącej oraz zewnętrznego źródła zasilania, którym może być prąd, gaz, olej. Powietrzna pompa ciepła pozyskuje energię cieplną z zewnątrz, więc jest stosunkowo najprostszym i najtańszym rozwiązaniem. Warto jednak pamiętać, że przy niskich temperaturach potrzebne jest dodatkowe źródło energii, które będzie wspomagało pracę pompy ciepła.

Rodzaje pomp ciepła

Ogólnie rzecz biorąc do montażu pompy ciepła wymaga się pozwolenia tylko w przypadku jeżeli roboty są wykonywane w budynku lub na terenie znajdującym się w rejestrze zabytków. W takiej sytuacji do obu wniosków należy dołączyć zgodę konserwatora zabytków. Pozostałe formalności konieczne do spełnienia w głównej mierze zależą od rodzaju pompy ciepła oraz źródła, które dane urządzenie wykorzystuje.

Gruntowe pompy ciepła i prawo geologiczne

Zasady instalacji gruntowej pompy ciepła regulują przepisy prawa geologicznego i górniczego. W kwestii montażu pompy gruntowej zachodzi konieczność starania się o pozwolenie na instalację urządzenia, ale tylko w niektórych sytuacjach. W przypadku kolektora poziomego montowanego na własnym gruncie w ziemi lub na podstawie pod pompę ciepła, nie ma konieczności uzyskiwania pozwoleń.

Nieco inaczej przedstawia się kwestia montażu kolektora pionowego, ponieważ projekt instalacji musi być przedstawiony staroście. Jeżeli ten w ciągu 30 dni nie wyrazi sprzeciwu, pompa ciepła może być zainstalowana w danym miejscu.

Co ważne, należy pamiętać, że wszelkie prace związane z montażem gruntowych pomp ciepła powinni realizować specjaliści potrafiący ocenić konieczną głębokość odwiertu pod pompę ciepła. Jeżeli głębokość odwiertu ma przekroczyć 100 metrów lub wynieść 30-100 metrów na terenie górniczym, to konieczne jest uzyskanie pozwolenia na odwierty pod pompy ciepła od okręgowego urzędu górniczego.

Ponadto po upływie 6 miesięcy od zakończenia prac do organu administracji geologicznej należy dostarczyć odpowiednią dokumentację prac geologicznych wykonanych w celu wykorzystania ciepła ziemi. Należy pamiętać o uwzględnieniu w dokumentacji podsumowania zakresu badań i prac związanych z wykonaniem odwiertu do pomp ciepła.

Normy hałasu i powietrzne pompy ciepła

Przepisy dotyczące montażu powietrznej pompy ciepła są nieskomplikowane. Jeżeli pompa ciepła montowana jest poza obszarem chronionym przez konserwatora oraz poza terenem objętym programem Natura 2000, to nie istnieje potrzeba pozyskiwania pozwolenia na instalację pompy.

Nieco inaczej ma się kwestia przestrzegania norm hałasu, który generuje jednostka zewnętrzna będąca elementem powietrznych pomp ciepła. Poziom hałasu uzależniony jest od aktualnych warunków pracy urządzenia. Kiedy panują niższe temperatury, to pompa ciepła pracuje dużo głośniej, ponieważ musi wygenerować więcej energii. Ze względu na uciążliwość dźwięków, pompy powietrznej nie powinno się instalować w pobliżu okien, aby hałas nie przeszkadzał mieszkańcom budynku.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska dopuszczalny poziom hałasu klimatyzatora zewnętrznego w zabudowie jednorodzinnej nie może przekraczać progu 50 dB(A) w ciągu dnia oraz 40 dB(A) nocą. Niestety poziom akustyczny jednostki zewnętrznej często przekracza normy, dlatego ważne, aby zamontować pompę ciepła w odpowiedniej odległość od granicy działki.

Hybrydowe pompy ciepła, co z nimi?

Instalacja hybrydowej pompy ciepła jest nieco bardziej skomplikowana niż w przypadku pozostałych rodzajów pomp, ponieważ wymagane jest wykonanie studni, z której pobierana będzie woda podziemna. W przypadku montażu hybrydowych pomp ciepła znaczenie mają zarówno przepisy prawa wodnego jak i prawa geologicznego oraz górniczego.

Gdy istnieje konieczność dokonywania odwiertu studni o głębokości przekraczającej 30 metrów wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na instalację pompy ciepła. Tego typu pozwolenie wydawane jest przez dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej. Do wniosku o pozwolenie należy dołączyć dokumentację techniczną urządzenia, czyli tak zwany operat.

Przepisy te są jednak nieistotne w przypadku chęci wykorzystywania wody podziemnej jedynie do zaspokajania podstawowych potrzeb gospodarstwa domowego. Zwykłe pobieranie wody powierzchniowej w ilości, które średniorocznie nie przekraczają 5 m3 na dobę z ujęcia płytszego niż 30 metrów nie wymaga żadnego pozwolenia.

FAQ - najczęściej zadawane pytania

Jaka dokumentacja jest potrzebna przy instalacji pompy ciepła?

Pozwolenie na montaż pompy ciepła jest konieczne w sytuacji, gdy prace są realizowane na w budynku wpisanym na listę zabytków. W przypadku, kiedy teren znajduje się w rejestrze zabytków konieczne jest dokonanie zgłoszenia o planowanych pracach. Do obu wersji dokumentacji należy dołączyć zgodę konserwatora budynku. W niektórych przypadkach istnieją jeszcze dodatkowe formalności, które należy spełnić w zależności od rodzaju montowanego urządzenia.

Kto reguluje kwestie dotyczące montażu pompy ciepła?

Zasady prawne instalacji pompy ciepła są określone w kilku ustawach. Są to: prawo budowlane, prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska, prawo wodne, ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W poszczególnych ustawach znajdują się przepisy i formalności do spełnienia zależne od rodzaju urządzenia, który będzie użytkowany.

Czy muszę mieć pozwolenie na pobieranie wody przez pompę ciepła ze źródeł podziemnych?

Pobieranie wody na użytek gospodarstwa domowego, które nie przekracza 5 m3 średniorocznie na dobę bez konieczności dokonywania odwiertów nie wymaga pozwolenia. Jeżeli jednak zachodzi potrzeba odwiertu studni wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.