Regulatory temperatury stanowią ważny element nowoczesnych instalacji grzewczych. Możliwość dokładnej regulacji temperatury i utrzymania jej na konkretnym poziomie sprawia, że komfort cieplny użytkowników budynku jest znacznie wyższy, a koszty ogrzewania odzwierciedlają realne zużycie. Jaki regulator temperatury jest odpowiedni do konkretnej instalacji grzewczej, gdzie go umieścić oraz dlaczego warto to zrobić? Na te pytania odpowiadamy w dzisiejszym wpisie.
Czym są regulatory temperatury?
Te niewielkie urządzenia - montowane z reguły na ścianach - odpowiadają za zadanie odpowiedniej temperatury na kotle. Należy zaznaczyć, że regulatory temperatury same w sobie nie w stanie jej zmienić. Przesyłają sygnał, który dekodowany jest przez sterowniki kotłów i przyczynia się do zmiany trybu pracy kotłów. Polega to m.in. na ograniczeniu podgrzewania wody, gdyż temperatura osiągnęła zamierzony poziom lub podgrzaniu, gdy jest za niska.
Obecnie w sprzedaży posiadamy różne regulatory temperatury, co sprawia że jesteśmy w stanie dopasować odpowiedni model, względem naszych potrzeb. Co zatem mamy do wyboru?
Rodzaje regulatorów temperatury
Nowoczesne regulatory temperatury można podzielić na trzy kategorie, ze względu na:
- dostępne funkcje - regulatory programowalne oraz regulatory nieprogramowalne;
- formę - regulatory cyfrowe oraz analogiczne;
- sposób połączenia z kotłem - regulatory bezprzewodowe oraz przewodowe.
Zastosowanie konkretnego wariantu wiąże się głównie z preferencjami użytkownika oraz możliwościami finansowymi. Rozwiązania mniej inwazyjne i wygodniejsze w obsłudze są z reguły nieco droższe od prostych modeli dostępnych na rynku.
Regulatory temperatury programowalne i nieprogramowalne
Regulatory programowalne umożliwiają ustawienie dobowego planu ogrzewania domu. W zależności od rozbudowania systemu, może to być ustawienie w obrębie jednego dnia lub nawet tygodniowe plany ogrzewania. Takie regulatory temperatury występują przeważnie w formie cyfrowej, ze względu na możliwości ingerencji w plan. Są dobrym rozwiązaniem do budynku, w którym zależy nam na utrzymaniu odpowiedniej temperatury przez cały czas.
Z kolei regulatory nieprogramowalne pozwalają na zadanie konkretnej temperatury, na dany moment. Nie można ich ustawić tak, by o konkretnej godzinie, konkretnego dnia zmieniały temperaturę na określoną wartość. Ręczne termostaty pokojowe jednak nie muszą być tylko kontrolerami z pokrętłem. Nieprogramowalne regulatory temperatury występują również w wariantach cyfrowych czy w pełni zdigitalizowanych, nawet możliwych do połączenia z aplikacją na telefon.
Regulatory temperatury cyfrowe i analogiczne (ręczne)
Kolejnym kryterium podziału jest forma, w jakiej występuje nasz regulator temperatury. W dobie powszechnej cyfryzacji i wygodny korzystania np. z ekranów ciekłokrystalicznych, urządzenie takie jak termostat temperatury pokojowej również posiada to udogodnienie. Cyfrowe regulatory temperatury są z reguły czytelniejsze i wygodniejsze w obsłudze. Jeżeli ktoś na co dzień posługuje się smartfonem, to obsługa takiego urządzenia będzie dla niego intuicyjna. Chociaż jak wspomnieliśmy wcześniej, wybierając wariant programowalny, możemy go ustawić raz, a potem ewentualnie wprowadzać drobne korekty, dla poprawy naszego komfortu cieplnego.
W przypadku analogicznych termostatów pokojowych, nie mamy do czynienia z cyfrowymi rozwiązaniami. Tego typu regulatory temperatury są najczęściej sterowalne przy użyciu pokrętła lub prostych przycisków, umożliwiających ustawienie odpowiednich wartości temperaturowych. Jest to najtańsze rozwiązanie jeżeli chodzi o termostaty pokojowe, jednak wygoda ich użytkowania pozostawia wiele do życzenia. Nie mniej świetnie sprawdzi się w miejscach, gdzie z ogrzewania korzystamy przez określony czas, po czym pomieszczenie lub budynek może się wychłodzić, do kolejnego użycia.
Regulatory temperatury bezprzewodowe i przewodowe
Zastosowanie konkretnego typu regulatora może wiązać się nie tylko z kwestią estetyki w pomieszczeniu, ale również na jakim etapie budowy lub modernizacji instalacji aktualnie jesteśmy. Przewodowe regulatory temperatury montuje się np. w momencie gdy budynek lub mieszkanie jest w fazie remontu i bez problemu można wykuć bruzdy do poprowadzenia okablowania. Oczywiście można wykorzystać również listwę maskującą, by ukryć przewód, ale może być to widoczne i zaburzać wygląd wnętrza. Do montażu takich termostatów mogą przydać się akcesoria do regulatorów temperatury.
Jeżeli jednak po prostu dołożyliśmy termostat pokojowy do wykończonego wnętrza, dobrze jest zdecydować się na bezprzewodowy regulator temperatury. Po pierwsze można go umieścić w dowolnym pomieszczeniu, z którego nawiążemy łączność, by regulować sterowniki kotłów lub sterowniki pomp. Ich montaż jest prostszy i umożliwia zamocowanie ich zarówno na ścianie, jak i w formie wolnostojącej, np. na komodzie.
Z czym możemy połączyć regulatory temperatury?
Termostaty pokojowe można wykorzystać z niemal każdym urządzeniem, któremu możemy zadać uzyskanie odpowiedniej temperatury. Niezależnie od tego czy wykorzystujemy tradycyjne grzejniki, czy ogrzewanie podłogowe, termostaty pokojowe można podłączyć do różnych źródeł i odbiorników ciepła. W przypadku ogrzewania konwencjonalnego, w regulatorze temperatury mamy czujnik, odpowiedzialny za monitorowanie temperatury w pomieszczeniu i dostosowywaniu jej do aktualnego stanu. Bez problemu wykorzystamy go gdy użytkujemy kotły gazowe lub olejowe, pompy ciepła czy kotły na paliwa stałe.
Natomiast w przypadku ogrzewania podłogowego należy wybierać modele, które posiadają czujnik temperatury podłogi. Jest to bardzo ważne, ponieważ temperatura instalacji nie powinna przekroczyć 55oC, gdyż może doprowadzić do uszkodzenia podłogówki. Więcej informacji o montażu i zasadach konstrukcji ogrzewania podłogowego, można przeczytać w naszym wpisie Montaż ogrzewania podłogowego - o czym należy pamiętać?
Gdzie zamontować regulatory temperatury?
Wybierając miejsce na regulator temperatury trzeba pamiętać, że będzie on odczytywać temperaturę z pomieszczenia. W przypadku gdy czujnik nie jest odseparowany od panelu termostatu pokojowego, nie powinien on być niczym zasłonięty lub zabudowany.
Optymalnym miejscem zawsze będzie najbardziej otwarta część pomieszczenia, która znajduje się w odpowiedniej odległości od odbiorników ciepła (np. kaloryferów) oraz urządzeń emitujących ciepłotę (np. telewizory, kina domowe, itd.). Nawet kilku stopniowa różnica może diametralnie wpływać na odczyty i tym samym nie dostosowywać optymalnej, zadanej temperatury.
Powinno się unikać także miejsc w których temperatura może być niższa. Dlatego odradza się montażu regulatorów temperatury przy oknach, drzwiach balkonowych czy wyjściowych, ze względu na zaniżanie wyników pomiaru, co będzie pobudzać kocioł do zwiększania temperatury - bez wyraźnej potrzeby. Należy unikać także ścian zewnętrznych, które nawet mimo dobrej izolacji, mogą zaniżać odczyt.
Jak ustawić regulator temperatury?
Komfort cieplny przez każdego z nas odbierany jest inaczej. Mimo to za standardowe wartości przyjmuje się przedział między 21 C a 23 C. Wykorzystując termostat pokojowy można wyregulować ten zakres i utrzymywać określoną wartość dla całego piętra lub budynku.
W przypadku instalacji z ogrzewaniem podłogowym, czujnik temperatury będzie odczytywał wartości zarówno dla pomieszczenia w którym się znajduje, jak również dla ciepłoty jastrychu. Pamiętajmy, by nie pokrywać w tym miejscu podłogi materiałami, które mogą izolować przepływ ciepła. Może to doprowadzać do akomodacji cieplnej, która zafałszuje wynik i pogarsza efektywność ogrzewania pomieszczeń.
Po co montować regulatory temperatury - korzyści z instalacji
Choć może się wydawać, że konwencjonalne pokrętła do regulacji temperatury w zupełności wystarczą. Wykorzystanie termostatu pokojowego niesie ze sobą szereg korzyści, które nie są osiągalne przy wykorzystaniu standardowych “kurków”.
Przede wszystkim utrzymanie zadanej temperatury jest o wiele łatwiejsze i praktycznie bezobsługowe. Ustawiony regulator temperatury będzie dbał aby była ona zgodna z ustawieniami ręcznymi lub zaprogramowanymi dobowo. Wybierając model z dodatkowym czujnikiem pogodowym, możliwe będzie także dostosowanie temperatury wnętrza, do warunków atmosferycznych.
Kolejną zaletą jest zmniejszenie kosztów. Kotły czy pompy będą aktywowane tylko wtedy, gdy będzie pojawiało się faktyczne zapotrzebowanie na podgrzanie wody w instalacji centralnego ogrzewania. W przypadku i tak już oszczędnych kotłów gazowych kondensacyjnych, rachunki będą i tak niższe, niż do tej pory.
Nie można zapomnieć również o sterowaniu zdalnym z poziomu aplikacji. Cyfrowe regulatory i sterowniki do ogrzewania niekiedy mają możliwość połączenia się z siecią internetową w budynku. W ten sposób można za pomocą aplikacji, z dowolnego miejsca ustawić temperaturę tak, by np. wracając z pracy ogrzać dom do określonej temperatury, mimo że przez kilka godzin nie był w żaden sposób ogrzewany.
O czym pamiętać wybierając regulator temperatury?
Decydując się na zakup regulatora temperatury warto zwrócić uwagę na kilka istotnych aspektów, które mogą wpłynąć na nasze użytkowanie urządzenia.
Regulator powinien być dobrany do oczekiwań użytkownika. Jeżeli lubimy mieć kontrolę nad pracą naszego ogrzewania, o wiele lepiej będzie wybrać zaawansowany termostat pokojowy. Mnogość funkcji i ustawień sprawia, że będzie w stanie w pełni kontrolować nasze ogrzewanie. Natomiast jeżeli interesuje nas tylko podstawowy zakres regulacji, to nie ma sensu przepłacać za rozbudowany regulator temperatury, z którego funkcji nie będziemy korzystać.
Kolejną ważną rzeczą jest intuicyjność obsługi. Producenci posiadają własne systemy, które niekiedy różnią się bardziej lub mniej od siebie. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na czytelność wyświetlacza, czy układ przycisków, który ma również wpływ na obsługę.
Nie można nie wspomnieć o podtrzymaniu odpowiedniego napięcia w przypadku przewodowych regulatorów temperatury. Nagły brak prądu mogłoby zaburzyć pracę instalacji centralnego ogrzewania. Na szczęście wiele modeli posiada zabezpieczenie, które podtrzymuje pracę urządzenia przez pewien czas, aby podtrzymać zadaną temperaturę.
Pamiętajmy także o wyglądzie, który może mieć wpływ na umiejscowienie urządzenia. W nowoczesnych wnętrzach dobrze jest postawić na termostaty pokojowe z ekranami lub wbudowanym kontrolerem. Dodatkowo jeżeli posiadamy dużo wolnej przestrzeni w miejscu montażu, dobrze jest dopasować go w taki sposób, by ten nie rzucał się zbytnio w oczy.
O czym pamiętać podczas projektowania instalacji grzewczej?
O odpowiednim termostacie powinniśmy już pomyśleć na etapie projektowania naszej instalacji c.o. To kompatybilność wszelki elementów wpływa na jej efektywność , a co za tym idzie - optymalizację kosztów użytkowania. Równie istotne jak to, jaki piec gazowy do domu jednorodzinnego będzie najbardziej odpowiedni, powinien być wybór właściwego kontrolera temperatury, który pozwoli na utrzymanie właściwego komfortu cieplnego, zwłaszcza jeżeli wahania temperatur mają dla nas duże znaczenie.
Przede wszystkim inny poziom automatyzacji ma ogrzewanie zasilane kotłem na paliwo stałe, a inny zasilany np. kotłem gazowym lub pompą ciepła, czy hybrydowym połączeniem obu. Zautomatyzowane sterowniki do pomp CO mogą idealnie współgrać z w pełni programowalnymi regulatorami. To sprawia, że wtedy ogrzewanie domu może odbywać się bez naszej ingerencji w ustawienia, ale do tego musi być stworzony kompatybilne środowisko.
Projektując instalację grzewczą nie możemy zapomnieć o tym, jak często i intensywnie będziemy z niej korzystać. Przewymiarowanie nie tylko niepotrzebnie podnosi koszt inwestycji, ale także sprawia, że instalacja c.o. może nie działać prawidłowo i stwarzać więcej problemów, niż oferować korzyści. Dlatego warto korzystać z pomocy ludzi lub firm, które na co dzień zajmują się wykonywaniem takich projektów. Warto wspomnieć im, na czym nam zależy oraz jakie rozwiązania by nas interesowały.
Podsumowanie
Choć regulator temperatury jest niewielkim elementem całej instalacji c.o., to jak widać ma ogromne znaczenie dla jej prawidłowego funkcjonowania. Źle dobrany lub błędnie założony, może doprowadzić do wystąpienia przegrzewania lub oziębiania budynku, co odbije się na naszym komforcie cieplnym.
W hurtowniach i sklepach jest ogromny wybór producentów oraz modeli, które spotkamy w różnych wariantach. Nasz wpis nakreślił zasadnicze różnice i korzyści płynące z użytkowania konkretnych typów regulatorów temperatury, więc wierzymy że teraz wybór będzie o wiele łatwiejszy, a odpowiednio dobrane urządzenie sprawi, że sterowanie temperaturą będzie łatwe i przyjemne.